25. નીચેના વિધાનો કોણ બોલે છે અને કોણે કહે છે તે, લખો :
(1) ‘પ્રોમીસરી નોટના ભાવ રોજ બદલાય છે.’
ઉત્તર : આ વિધાન કાકાસાહેબ બોલે છે ને એમના પિતાશ્રીને કહે છે.

(2) ‘ મેં માન્યું નહોતું કે તારામાં આવી હીનતા હશે.’
ઉત્તર : આ વિધાન કાકાસાહેબના પિતાશ્રી બોલે છે ને કાકાસાહેબ(પુત્ર)ને કહે છે.

(3) ‘તારી કેળવણી પર ધૂળ છે.’
ઉત્તર : આ વિધાન કાકાસાહેબના પિતાશ્રી બોલે છે ને કાકાસાહેબ(પુત્ર)ને કહે છે.

(4) ‘તું કૉલેજમાં જાય છે ત્યાં ભણીને તું એવું જ કરવાનો ને.’
ઉત્તર : આ વિધાન કાકાસાહેબના પિતાશ્રી બોલે છે ને કાકાસાહેબ(પુત્ર)ને કહે છે.

26. રૂઢિપ્રયોગના અર્થ આપી વાક્યમાં પ્રયોગ કરો :
(1) ઉમેદ બાર ન આવવી 
ઉત્તર : આશા ન ફ્ળવી
વાક્ય : અંગ્રેજી કેળવણી પાછળ ખર્ચ કર્યો છતાં લેખકના પિતાશ્રીની ઉમેદ બર ના આવી.

(2) શાખ જામવી 
ઉત્તર : પ્રતિષ્ઠા ઊભી કરવી
વાક્ય : સારા કર્મથી માણસની શાખ જામે છે.

(3) એકના બે ન થવું 
ઉત્તર : પોતાની વાત પર મક્કમ રહેવું
વાક્ય : જયારે કોઈ માણસ સાચો હોય ત્યારે તે પોતાની વાત પર એકનો બે થતો નથી.

(4) ગળગળા થવું 
ઉત્તર : ભાવુક થઇ ઊઠવું
વાક્ય : દીકરીને સાસરે વળાવતી વખતે કુંટુંબીજનો ગળગળા થઇ જાય છે.

(5) સડક થઇ જવું 
ઉત્તર : આશ્ચર્યમૂઢ થઇ જવું
વાક્ય : નાની છોકરીને દોરડા પર ચાલતી જોઈને અમે સડક થઇ ગયા.

(6) નામ લજ્વવું 
ઉત્તર : અપકીર્તિ અપાવવી
વાક્ય : છગનના કર્યે તેના પિતા નું નામ લજ્વ્યું.

27. કૌસમાંથી માંથી શબ્દ પંસંદ કરી ખાલી જગ્યા પૂરો.
(1) પિતાશ્રી પીગળ્યા .................... એમણે મને કૉલેજમાં જવાની રજા આપી.(પણ, કારણ કે, અને)
ઉત્તર : અને

(2) આ વિચાર અનેક વાર મનમાં આવતા, ................. કોઈની આગળ એ બોલવાની મારી હિંમત ના હતી.(અને, પણ, કારણ કે)
ઉત્તર : પણ

(3) આપણી પાસે કંઈ એવી મૂડી નથી ...................... અપને વેપાર કરી પૈસાદાર થઇ શકીએ. (અને, કે, પણ)
ઉત્તર : કે

28. યોગ્ય વિરામચિહ્નો મૂકો :
(1) મેં એમને કહ્યું તમે જાણો છો કે મારું અંગ્રેજી અને ગણિત બ્ન્ન્રે સારા છે
ઉત્તર : મેં એમને કહ્યું ,“તમે જાણો છો કે મારું અંગ્રેજી અને ગણિત બંને સારા છે.”

(2) ત્યાં ભણીને તું એવું જ કરવાનો ને એના કરતાં અહીંથી જ પાછો જાય એમાં શું ખોટું
ઉત્તર : “ત્યાં ભણીને તું એવું જ કરવાનો ને ? એના કરતાં અહીંથી જ પાછો જાય એમાં શું ખોટું”

(3) લેખકે એમના પિતાશ્રીને કહ્યું પ્રોમીસરી નોટ ના ભાવ રોજ બદલાય છે
ઉત્તર : લેખકે એમના પિતાશ્રીને કહ્યું,“પ્રોમીસરી નોટ ના ભાવ રોજ બદલાય છે.”

29. જોડણી સુધારો :
(1) ધર્મબુદ્ધી - ...................
ઉત્તર : ધર્મબુદ્ધિ

(2) વિચારશ્રુંખલા - ...................
ઉત્તર : વિચારશૃંખલા

(3) નિશચય - ...................
ઉત્તર : નિશ્ચય

(4) પીતાશ્રિ - ...................
ઉત્તર : પિતાશ્રી

(5) યુનીવર્સિટી - ...................
ઉત્તર : યુનિવર્સીટી

(6) કેળવણિ - ...................
ઉત્તર : કેળવણી

30. બે-બે સમાનર્થી શબ્દો આપો :
(1) અટકવું = ...................
ઉત્તર : રોકવું, થોભવું

(2) શાખ = ...................
ઉત્તર : આબરૂ, પ્રતિષ્ઠા

(3) નિશ્ચય = ...................
ઉત્તર : સંકલ્પ, નિર્ણય

(4) આલેશાન = ...................
ઉત્તર : વિશાળ, ભવ્ય

(5) ઉમેદ = ...................
ઉત્તર : આશા, અભિલાષા

(6) માગણી = ...................
ઉત્તર : માગ, અપેક્ષા

(7) સૂચના = ...................
ઉત્તર : ઈશારો, ચેતવણી

(8) નફો = ...................
ઉત્તર : ફાયદો, લાભ

31. વિરુધાર્થી શબ્દો આપો :
(1) આશા - ...................
ઉત્તર : નિરાશા

(2) ન્યાય - ...................
ઉત્તર : અન્યાય

(2) આબરૂ - ...................
ઉત્તર : બેઆબરૂ

(4) સાંજ - ...................
ઉત્તર : સવાર

(5) સ્મરણ - ...................
ઉત્તર : વિસ્મરણ

(6) સવાલ - ...................
ઉત્તર : જવાબ

(7) સંતોષ - ...................
ઉત્તર : અસંતોષ

(8) હિંમત - ...................
ઉત્તર : નાહિંમત

(9) નફો - ...................
ઉત્તર : ખોટ

32. શબ્દસમૂહ માટે એક શબ્દ આપો :
(1) જીવનને ઉપયોગી ભાથું 
ઉત્તર : જીવનપાથેય

(2) વિચારોની પરંપરા 
ઉત્તર : વિચારશૃંખલા

(3) તાલુકાનું વસુલાત સંબંધી કામ કરનાર અમલદાર 
ઉત્તર : મામલતદાર

(4) અમલદારને છુપી રીતે અપાતી અઘટિત રકમ 
ઉત્તર : લાંચ

33. નીચેના વાક્યોમાંથી સંજ્ઞા શોધીને લખો :
(1) પરીક્ષાનું એ છેલ્લું વર્ષ હતું. 
ઉત્તર : વર્ષ, પરીક્ષા

(2) મને તો એવો વિચાર સરખો ન આવ્યો. 
ઉત્તર : વિચાર

(3) આખો દિવસ તડકો જ તડકો. 
ઉત્તર : તડકો, દિવસ

(4) લેખકની શાખ જામી.
ઉત્તર : લેખક, શાખ

(5) વકીલ લેવામાં લાંચ લેવાનું થાય. 
ઉત્તર : વકીલ, લાંચ

34. નીચેના વાક્યોમાંથી વિશેષણો શોધીને લખો :
(1) પાંચ લાખ રૂપિયાનો એ હીરાજડિત હર હતો. 
ઉત્તર : પાંચ લાખ, હીરાજડિત

(2) આટલી ઊંચાઈએ પહોંચવું એ કાંઈ નાનીસુની વાત નથી. 
ઉત્તર : આટલી, નાનીસુની

(3) ગાડીમાં આખી રાત મને ઊંઘ ના આવી.
ઉત્તર : આખી

(4) મારું અંગ્રેજી અને ગણિત બંને સારા છે. 
ઉત્તર : મારું, સારા

(5) લેખકશ્રીને સાચી કેળવણી મળી. 
ઉત્તર : સાચી

35. નીચેના શબ્દોને શબ્દકોશની કક્કાવારીમાં ગોઠવો :
ઊપજવું, ઈજનેરી, પરીક્ષા, રેલગાડી, આશા, સૂચના, પ્રજા
ઉત્તર : આશા, ઈજનેરી, ઊપજવું, પરીક્ષા, પ્રજા, રેલગાડી, સૂચના

36. નીચેના વાક્યો વાંચો અને સામે એનો કાળ લખો :
(1) વાંક બીજાનો ને સજા મને થાય છે. 
ઉત્તર : વર્તમાનકાળ

(2) હું આર્ટસ કૉલેજમાં જઈશ. 
ઉત્તર : ભવિષ્યકાળ

(3) મારું અંગ્રેજી અને ગણિત બંને સારા છે. 
ઉત્તર : વર્તમાનકાળ

(4) ભિખારી છોકરો એમાં રોટલા બાંધી રહ્યો છે. 
ઉત્તર : વર્તમાનકાળ

(5) ટ્રેન ચુકાઈ ગઈ, હું મોડો પડ્યો હતો. 
ઉત્તર : ભુતકાળ

(6) કાલે સવારે હું રતનપર જઈશ. 
ઉત્તર : ભવિષ્યકાળ

(7) મેં મનમાં વિચાર કરેલો. 
ઉત્તર : ભૂતકાળ

(8) એ વખતે પિતાજી ખુબ હતાશ થયા હતા. 
ઉત્તર : ભૂતકાળ

(9) તેમને અંગ્રેજી કેળવણી પાછળ ઘણો ખર્ચ કર્યો હતો. 
ઉત્તર : ભૂતકાળ